 |
|
 |
 Het
Crazy Horse Memorial is de grootste sculptuur ooit door
mensen gemaakt. Het beeld stelt de belangrijke
indianenleider Crazy Horse voor, zittend op een paard. Op
dit moment is alleen het gezicht van Crazy Horse
helemaal klaar, aan zijn torso, zijn armen en het paard
wordt nog volop gewerkt.
Het project is een antwoord van de Native Americans op de
nabijgelegen sculptuur Mount Rushmore, waar de
hoofden van vier Amerikaanse presidenten zijn te zien. Het
belangrijkste verschil tussen beide monumenten is dat Mount
Rushmore voor een belangrijk deel is gefinancieerd door de
overheid, terwijl de bouw van Crazy Horse Memorial geheel
wordt bekostigd door middel van giften en entreegelden.
Vanwege de omvang en de beperkte financiële middelen is de
bouw van Crazy Horse Memorial een bijzonder tijdrovend
project; de werkzaamheden zijn gestart in 1948 en het
zal naar verwachting nog vele tientallen jaren duren voordat
het beeld af is.
 Als je het terrein oprijdt kom je allereerst bij een grote
parkeerplaats. Vandaar loop je naar het Visitor
Complex, dat bestaat uit een Welcome Center, het Indian
Museum of Native Americans en het Native American
Educational and Cultural Center. De eerste vleugel van the
Indian Museum of Native Americans werd in het begin van de
jaren ’70 van de vorige eeuw gebouwd, de collectie breidt
elk jaar uit dankzij donaties van indianen die oude
gebruiksvoorwerpen en kunstwerken ter beschikking stellen.
Zowel in 1996 als in 1998 is de expositieruimte flink
uitgebreid, in 1996 werd het Native American Educational and
Cultural Center aan het museum toegevoegd, en in 1998 werd
het immens grote Welcome Center geopend. In het NAECC kunnen
culturele voorstellingen worden gegeven of films worden
vertoond. Verder tref je hier ook een grote gift shop, een
restaurant en een snackbar aan. Vanaf de Viewing Veranda kan
je het monument in de verte zien staan, je treft hier ook
een schaalmodel aan (schaal 1 op 34), zodat je kan bekijken
hoe het beeld er na voltooiing uit zal zien.
Als je het beeld van dichterbij wilt bekijken kan je (tegen
betaling) gebruik maken van de shuttlebussen die rijden van
het Visitor Complex naar de voet van het beeld. Daar kan je
even uitstappen om enkele foto’s te maken, de chauffeur
beantwoordt desgewenst vragen van de passagiers. Slechts één
keer per jaar, steeds tijdens het eerste volle weekend in
juni, mag het publiek het beeld daadwerkelijk beklimmen. Dit
evenement, dat de Crazy Horse Volksmarch wordt genoemd,
trekt elke keer zo’n 15.000 bezoekers. De route, die tot
direct voor het gezicht van Crazy Horse gaat, wordt te voet
afgelegd en is in totaal 10 kilometer lang.
De bedoeling is dat in de toekomst nog veel nieuwe gebouwen
op het terrein gevestigd zullen worden, met name The Indian
University of North America en een Medical Training Center. |
Lengte van het complete beeld
Hoogte van het complete beeld
Hoogte van het hoofd
Lengte van de arm
Lengte van de hand
Hoogte van de manen van het paard
Hoogte van de kop van het paard
Aanvang werkzaamheden
Onthulling van het gezicht van Crazy Horse |
:
:
:
:
:
:
:
:
: |
195,4 meter
171,6 meter
26,7 meter
80,2 meter
10,0 meter
18,9 meter
66,8 meter
3 juni 1948
3 juni 1998 |
|
| |
| Crazy Horse Memorial ligt in de Black Hills in South Dakota,
aan Highway 16/385, ongeveer 4 mijl ten noorden van de
plaats Custer en ruim 9 mijl ten zuiden van Hill City. |
| |
Als
je het park te voet, op de fiets of per motor binnengaat,
dan bedraagt de toegangsprijs $ 11,- per persoon. Als je per
auto komt, dan betaal je $ 22,- per persoon (bij 1 of 2
inzittenden) of $ 28,- per auto (bij 3 of meer inzittenden).
Kinderen tot en met 5 jaar mogen gratis het park in. Naast
de toegangsprijs betaal je $ 4,- per persoon voor een busrit
naar de voet van het beeld. Voor kinderen tot en met 5 jaar
hoeft niet te worden betaald. |
| |
| De openingstijden variëren, klik hier voor meer informatie. |
| |
 Crazy Horse werd geboren tijdens het begin van de jaren ’40
van de 19e eeuw; in zijn jeugd stond hij bekend
onder de naam Cha-O-Ha (dit betekent ‘één met de natuur’).
Zijn vader heette ook Crazy Horse, de naam van zijn moeder
was Rattling Blanket Woman. Hij behoorde tot de Oglala stam
van de Lakota indianen. Tijdens de tweede helft van jaren
’50 en het begin van de jaren ’60 was Crazy Horse betrokken
bij vele gevechten van de Lakota’s tegen hun vijanden, onder
wie de Crow, Shoshone, Pawnee, Blackfeet en Arikara Indians.
Hij bouwde in die jaren een grote reputatie op als
onverschrokken strijder. In 1876 gaf het Amerikaanse War
Department alle Lakota indianen de opdracht zich te vestigen
in door hen aangewezen reservaten. De indianen kwamen
hiertegen massaal in opstand, en er werden diverse groepen
gevormd die het Amerikaanse leger bestreden. De
belangrijkste indianenleiders waren Sitting Bull, Gall en
Crazy Horse. Samen brachten zij de vijand diverse gevoelige
nederlagen toe; uiteindelijk waren het de kou en de honger
die er toe leidden dat Crazy Horse en zijn mannen zich op 5
mei 1877 moesten overgeven. Hij werd overgebracht naar het
reservaat, waar hij scherp door de autoriteiten in de gaten
werd gehouden. In september 1877 verliet Crazy Horse het
reservaat zonder toestemming, omdat hij zijn zieke vrouw
naar haar ouders wilde brengen. Hij werd gearresteerd, en
tijdens een worsteling die na zijn arrestatie ontstond werd
hij met een bajonet in de rug gestoken. Crazy Horse overleed
op 5 of 6 september 1877; de plaats van zijn dood wordt nu
elk jaar op 6 september bezocht door leden van de Oglala
Sioux. Hij wordt door hen beschouwd als een dapper strijder
die zich in bijzondere mate heeft ingezet voor het behoud
van de tradities en de waarden van de Lakota leefwijze. |
| |
 Korczak Ziólkowski werd geboren op 6
september 1908 in Boston, als zoon van Poolse ouders.
Ondanks het feit dat hij nooit een formele opleiding heeft
gevolgd op het gebied van kunst of architectuur, ontwikkelde
hij zich tot een belangrijk beeldhouwer. In 1939 won hij
tijdens de New York World’s Fair de eerste prijs met zijn
beeld van de muzikant en diplomaat Ignacy Jan Paderewski,
ook werkte hij in dat jaar samen met Gutzon Borglum aan de
beroemde sculptuur Mount Rushmore. Zijn
groeiende bekendheid én het feit dat hij vertrouwd was met
de Black Hills, zorgden ervoor dat hij werd benaderd door
een groep van Lakota leiders die het plan hadden opgevat om
een indiaans antwoord op Mount Rushmore te creëren.  Chief Standing Bear schreef hem: “My fellow chiefs and I would like the white man to know the red man has
great heroes, too.” Ziólkowski
accepteerde de uitnodiging, hij gaf daarbij wel aan dat het
Crazy Horse Memorial méér moest worden dan alleen een
gigantisch beeldhouwwerk. Hij wilde dat er ook veel aandacht
zou zijn voor het vertellen van de indiaanse geschiedenis en
cultuur. Tijdens de tijdrovende voorbereidingen ontmoette
hij de jonge kunstliefhebster Ruth Ross, die later zijn
vrouw zou worden. Het project liep vertraging op vanwege de
tweede Wereldoorlog Ziólkowski meldde zich aan voor
dienst bij het Amerikaanse leger, en raakte in 1944 gewond
tijdens gevechtsacties op Omaha Beach in Frankrijk. In 1947
hervatte hij de voorbereidingen, en op 3 juni 1948 werd door
middel van het tot ontploffing brengen van de eerste
springlading daadwerkelijk begonnen met de bouw van het
monument. Het grootste probleem bleek het bijeenbrengen van
de benodigde financiële middelen te zijn, Ziólkowski was er
sterk van overtuigd dat het hele project moest worden
bekostigd uit vrijwillige bijdragen en dus niet door de
belastingbetaler (zoals bij Mount Rushmore het geval was).
Ziólkowski en zijn vrouw kregen 10 kinderen, 5 jongens en 5
meisjes, en hij onderwees hen zeer uitgebreid over het leven
van Crazy Horse en over de technieken van mountain carving.
De jongens hielpen hem bij de werkzaamheden aan het
monument, terwijl Ruth en de meisjes een Visitor Center
opzetten. Toen hij besefte dat hij de voltooiing van het
beeldhouwwerk niet zou kunnen meemaken, legde
Ziólkowski al zijn plannen op zeer gedetailleerde wijze
vast. Een hartaanval kostte hem op 20 oktober 1982 het
leven, zijn lichaam is begraven in een graftombe aan de voet
van het monument. Na zijn dood werd zijn vrouw Ruth de directeur
van het Crazy Horse Memorial Foundation. Zij overleed op 21 mei 2014 op 87-jarige leeftijd. De organisatie van de werkzaamheden is sindsdien in handen van de kinderen en kleinkinderen Ziólkowski.
|
| |
 In reisverslagen hadden we heel verschillende reacties op
Crazy Horse Memorial gelezen, sommige reizigers vinden het
bezoek aan dit monument bijzonder indrukwekkend, anderen
hebben het ervaren als een tourist trap. Vooraf waren we dan
ook best benieuwd welke indruk het op ons zou maken. Nu,
achteraf, kunnen we zeggen dat het ons wel
wat is tegengevallen. Dat ligt zeker niet aan het prachtige
museum, dat is echt heel indrukwekkend. Maar voor ons was
het museum bijzaak, wij kwamen voor het beeld zelf en vooral
ook: voor het fotograferen ervan.
We zijn met de bus naar de
voet van het beeld gereden, en daar konden we even
uitstappen, een praatje van de chauffeur aanhoren, en daarna
was het alweer meteen: terug naar het beginpunt.
De tour was
afgelopen voordat we goed en wel beseften dat ie was
begonnen! Na de geweldige fotomogelijkheden bij Mount
Rushmore was dit voor ons toch wel een afknapper. Met
de hoge entreeprijs had ik op zich niet zoveel moeite, de
reden daarvoor is duidelijk. De rit in de oude, gammele bus
vond ik wel behoorlijk pittig geprijsd, als je bedenkt wat
je daar voor krijgt. Ons oordeel: als je geïnteresseerd bent
in het museum, dan is een bezoek zeker de moeite waard; kom
je alleen voor het beeld dan kan je net zo goed vanaf de weg
kijken en jezelf de dure entree besparen.
|
| |
|
 |
|
|
|
