De veelarmige saguaro-cactus is het symbool van de staat Arizona. Het is de grootste en een van de langzaamst groeiende van alle cactussoorten. Op een leeftijd van 50 jaar is de cactus nog maar 2 meter hoog. Als hij rond de 75 is, vertakt hij zich voor de eerste keer, hij kan wel 40 'armen' krijgen. De saguaro bereikt zijn volle lengte als hij ongeveer 150 jaar oud is. De cactus kan 15 meter hoog worden en een leeftijd van 200 jaar bereiken.

De saguaro groeit voornamelijk is de Sonoran Desert, een van de warmste en droogste gebieden van Amerika. In de zomer  wordt het al gauw 40º Celcius, en in de meeste jaren valt er minder dan 30 cm neerslag. Soms is het maanden achtereen droog. De planten en dieren die hier leven, hebben zich aan deze omstandigheden aangepast. Volwassen planten wegen tot 8 ton, vooral omdat ze ontzettend veel water kunnen vasthouden. Het wortelstelsel van een saguaro spreidt zich in alle richtingen tot 30 meter uit, en ligt maar 5 centimeter onder de oppervlakte. Na een regenbui kan de cactus zoveel water opzuigen, dat hij er twee jaar op kan teren. De meest populaire periode om het park te bezoeken, is eind april, mei en juni. Aan de saguaro bloeien dan vele tientallen witte bloemen, die 's nachts opengaan en die enkele uren na zonsopgang verwelken. Dit herhaalt zich dan gedurende ongeveer vier weken. De zoete nectar in de bloemen trekt veel vliegende dieren aan, die zo voor de bestuiving zorgen. In juni en juli wordt de rode vrucht die aan de saguaro groeit rijp. Ook dit fruit trekt veel dieren aan, zoals coyotes, vossen en eekhoorns. De Tohono O'odham Indianen slaan de vruchten met lange stokken van de cactussen, ze maken er jam, siroop en wijn van. De saguaro biedt onderdak aan insecten, vogels, zoogdieren en reptielen. Spechten en uilen maken gaten in de stam om hun nest te bouwen. De plant dekt de wond af met litteken-weefsel, zodat er permanente holen ontstaan. Deze goed geïsoleerde holen zorgen voor koelte in de zomer, en voor warmte in de winter.

Tot voor kort was het aantal saguaro's dat voortijdig doodging groter dan de groei van nieuwe cactussen. Biologen wijten deze terugval aan de strenge winters, en aan het feit dat mensen hun vee in de saguaro-bossen hebben laten grazen. Ook vandalisme speelt een rol. Het grazen wordt nu niet langer toegestaan, sinds enkele jaren gaat het weer veel beter met de groei van de jonge cactussen.

Dit gedeelte van het park bevat een al wat ouder wordend saguaro-bos aan de voet van de mooie Rincon Mountains. Hier vind je ook veel andere planten en dieren. Slechts een klein deel van het park is met de auto bereikbaar.

Bij het Visitor Center begint de 8 mijl lange Cactus Forest Drive. Via deze verharde eenrichtingsweg ga je door het hart van een groot saguaro-bos. In het begin rijd je in noordelijke richting. De weg buigt naar het oosten af, je kan daar via een korte onverharde weg nog verder naar het noorden, tot aan de picknickplaats Mica View. Kort voorbij de afslag naar Mica View ligt een kort wandelpad:

Desert Ecology Trail
Lengte: 400 meter (loop)
Langs het pad staan borden waarop wordt uitgelegd hoe planten en dieren met de beperkte waterhoeveelheid in dit gebied omgaan.

De weg kruist de Cactus Forest Trail, en buigt dan af naar het zuiden. Op het meest zuidelijke punt gaat een korte, verharde zijweg naar de Javelina Picnic Area. Dichtbij deze picknickplaats begint de

Freeman Homestead Trail
Lengte: 1600 meter (loop)
Langs het pad staan borden waarop het moderne Tucson wordt vergeleken met het vroegere Tucson. Ook wordt informatie gegeven over het wonen in de woestijn laat in de 19e en vroeg in de 20e eeuw.

Voor de tweede keer kruist de weg de Cactus Forest Trail. Op het laatste gedeelte tot aan het Visitor Center is er sprake van tweerichtingverkeer.

Cactus Forest Trail
Lengte: bijna 10 kilometer (enkel)
Deze trail begint (of eindigt) in het noordwesten van het park, je kan er vanuit Tucson naartoe rijden via de Broadway Boulevard. Als je naar het zuiden loopt, kom je eerst bij de Mica View Picnic Area. Vervolgens kruis je tweemaal de Cactus Forest Drive. Uiteindelijk kom je uit in het zuidwesten van het park, aan de Freeman Road. De wandeltocht gaat door een massief, dicht saguaro-bos. Het 4 kilometer lange gedeelte dat binnen de Cactus Forest Drive valt, is ook toegankelijk voor mountain bikers en ruiters.

Er zijn in dit gebied nog veel andere wandelmogelijkheden, de totale lengte van de wandelpaden bedraagt meer dan 200 kilometer. Veel van de trails kruisen elkaar, zodat je zelf korte of lange tochten kunt plannen. Op de meeste trails worden ook ruiters toegelaten. De langere trails gaan tot aan de voet van de Rincon Mountains. Het backcountry gedeelte wordt niet erg druk bezocht.